Voormalig Quote-hoofdredacteur en televisiemaker Jort Kelder snakt naar ‘moreel leiderschap’ van Willem Alexander.
U kent Jort Kelder als ex-voorman van ‘het bijtertje onder de zakenbladen’, als expert op het gebied van dure Engelse maatpakken, snelle auto’s en zowaar als gids in de wereld van etiquette. De laatste jaren echter wordt de professioneel babbelaar ook steeds vaker uitgenodigd om op televisie commentaar te geven op de Nederlandse politiek (wellicht vanwege zijn vriendschap met scheidend premier Mark Rutte); een rol die Kelder niet geheel lijkt te passen. Vorige week nog, maakte het televisiegezicht een flinke zeperd in zijn beschouwing van de kabinetsonderhandeling.
Jesse Klaver op zijn plaats gezet
In de uitzending van het discussieprogramma van Eva Jinek op 21 juni, stelt Kelder dat alleen de Koning soelaas kan bieden in het ontstane ‘formatietrauma’. Volgens de journalist zouden de onderhandelingen tussen VVD, CDA, D66 en GroenLinks van afgelopen maanden niet zijn geklapt als Willem Alexander als voorzitter in de vergadering had opgetreden. “Hij had GroenLinks-fractievoorzitter Jesse Klaver kunnen dwingen: denk er nog eens goed over na”, aldus Kelder.
Niet op de hoogte
Een pijnlijke houding; het televisiegezicht lijkt even vergeten dat het parlement al vijf jaar terug in grote meerderheid heeft ingestemd met uitstuiting van de vorst in de vorming van nieuwe kabinetten (Kelder, leest u mee?). De praatjesmaker schijnt de monarchistische oprakeling eerder dit jaar totaal te hebben gemist gemist: Kamervoorzitter Khadija Arib maakte in maart in niet mis te verstane bewoording duidelijk – in antwoord op een verzoek van de Raad van State – geen reden te zien om Willem Alexander terug te halen als partij in de regeringsonderhandelingen.
Proefballonnetje
Dat gezegd, lijkt het optreden van Kelder niet zozeer een uitglijder van de gladde opiniemaker (noch een voortzetting van zijn elitaire typetje, dat we kennen van programma’s en artikelen van de journalist), als wel een misplaatst proefballonnetje om discussie over de koning en het parlement terug op de agenda te krijgen: het programmaonderdeel begint met een zorgvuldig uitgewerkt filmpje over de recordonderhandelingen tussen Joop den Uyl en Dries van Agt in 1977 om snel daarna over te gaan op de huidige formatie.
Niet wenselijk, maar wel werkbaar
“Met bijna 100 dagen op de teller, zou een dergelijke impasse zomaar weer kunnen ontstaan”, concludeert Jinek. Het woord is aan Kelder – die zich nota bene jaren terug liet inschrijven op het ‘Republikeins Tableau’ vanwege zijn afkeer tegen de monarchie. Hij krijgt 12 minuten de ruimte om te bazelen over de meerwaarde van Willem Alexander voor de Nederlandse politiek; het is misschien niet wenselijk, zo stelt hij, maar wel een van de weinige werkbare opties.
Om zijn overtuiging kracht bij te zetten volgt nog een serie one-liners. “Dit is een schijndemocratie”, roeptoetert Kelder over de ‘open formatie’ van afgelopen jaren.
Republikein
“Verlang je terug naar de Koning, ik denk wel dat hij het zou willen”, concludeert discussieleider Jinek. “Ja”, verzucht de Quote-man. Een pijnlijke uitzending – die je doet verlangen naar het ‘minder serieuze werk’ van de lifestyle-goeroe. Dat gezegd is ook de meegaandheid van het publiek en de andere aanwezigen stuitend: in zijn schoffering van parlementaire gewoonten, en de wens van de bevolking (Nederlanders zeggen in meerderheid géén politieke rol te zien voor de koning) wordt Kelder geen strobreed in de weg gelegd. De gasten aan tafel, waaronder republikein Youp van ’t Hek, bleven stil bij het aanhoren van zoveel nonsens van Kelder.